3 sposoby na obniżenie kosztów rozwodu

Ile kosztuje rozwód?

Każda sprawa rozwodowa różni się nie tylko sytuacją finansową gospodarstwa domowego, ale także podejściem partnerów do sprawy, ich postawą i oczekiwaniami. Konkretne rozwody różnią się zatem między sobą stopniem skomplikowania, ilością wniosków oraz chęcią pojednania się rozwodników w tym trudnym dla obojga czasie.

W skład kosztów rozwodu, oprócz tych prywatnych (dojazdy do sądów, ewentualne leki uspokajające, dojazdy do kancelarii), wchodzą koszty sądowe oraz koszty prawnika (jeśli będziesz reprezentowana/y przez profesjonalistę).

1. Koszty sądowe

Koszty sądowe można podzielić na koszty stałe (niezależne od sprawy) oraz koszty zmienne.

1.1 Koszty stałe

Podstawowym i nieuniknionym kosztem stałym, który trzeba ponieść przed wszczęciem postępowania sądowego, jest opłata od pozwu o rozwód. Wynosi ona 600 zł*. Opłatę można uiścić na trzy sposoby: gotówką w kasie sądu, przelewem na rachunek bankowy sądu lub w postaci znaków sądowych naklejanych na pozew. W pierwszych dwóch przypadkach do pozwu należy załączyć stosowne pokwitowanie lub potwierdzenie przelewu.

* opłata ta może ulec zmianie przez ustawodawcę

1.2 Koszty zmienne

Koszty zmienne/ewentualne zależą od wielu czynników takich jak: ilość i rodzaj wniosków, ilość i rodzaj środków dowodowych itp. Do takich wniosków zaliczamy:

a) Koszty biegłych sądowych, świadków, kuratora

• opinia OZSS
  Jeżeli postępowanie rozwodowe dotyka również dzieci, konieczne jest ustalenie wysokości alimentów oraz określenie zasad kontaktów dziecka z drugim rodzicem, w tym niekiedy także ograniczenia lub pozbawienia władzy rodzicielskiej. Niezbędna w takim przypadku może okazać się opinia biegłych z Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów (OZSS). Koszty takiej opinii oscylują w granicach 500-800 zł. Koszt ten jest ponoszony albo przez strony po równo, albo przez stronę wnoszącą o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Sąd ma prawo wezwać wówczas do wpłaty zaliczki (np. w kwocie 500 zł), zanim dopuści tenże dowód. Ostatecznie koszt ponieść może strona przegrana.
   
• wywiad środowiskowy
  Analogicznie jest w sytuacji, gdy wnosimy o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego przez kuratora. Koszt wywiadu to ok 80 zł.
   
• wydatki na świadków
  Jeżeli w rozprawę zaangażowani są świadkowie, może pojawić się konieczność uiszczenia na nich stosownych wydatków (dojazdy do sądu), które tymczasowo są ponoszone przez Skarb Państwa, a następnie mają prawo zostać zasądzone od strony przegranej. 

b) Mediacja
W toku postępowania sąd może skierować strony do próby porozumienia się przy udziale mediatora. Wówczas strony ponoszą koszt takiej mediacji, na który składają się:

• opłata podstawowa
• wydatki organizacyjne naliczane na jeden z dwóch sposobów:
  • opłata od spotkania mediacyjnego (dojazd mediatora na miejsce, najem lokalu, koszty korespondencji)
  • procentowo – 1 % wartości przedmiotu sporu

Należy zaznaczyć, że mediacja może przebiegać osobno dla poszczególnych elementów sporu, np. oddzielnie do alimentów i do kontaktów z dzieckiem/dziećmi, a zatem kwota ta może się pomnożyć przez ilość kwestii spornych.

c) Eksmisja i podział majątku
Jeżeli wraz z pozwem wnosimy o eksmisję małżonka lub o podział majątku małżonków po ustaniu wspólności majątkowej, należy przygotować się na następujące koszty początkowe:

• eksmisja – koszt: 200 zł
• podział majątku – koszt: 300 zł (jeśli strony przedstawią zgodny podział) lub 1000 zł (w przypadku sporu)

2. Koszt zatrudnienia prawnika

Honorarium prawnika różni się w zależności od kancelarii, którą wybierzesz. Najczęściej wynagrodzenie rozpoczyna się od progu 2500 zł, wzrastając w zależności od prestiżu kancelarii oraz stopnia skomplikowania samej sprawy i towarzyszących jej wniosków. Średnim kosztem, który można brać pod uwagę, jest wynagrodzenie rzędu 4000-5000 zł, do którego należy doliczyć dodatkowe wynagrodzenie za uczestnictwo w rozprawach, ok 500 zł za rozprawę. 

W przypadku sprawy z orzeczeniem o winie strona przegrana zwraca część kosztów poniesionych na wynajętego prawnika, czyli tzw. zastępstwo procesowe. Wysokość tego zwrotu uzależniona jest od zapisów rozporządzenia dotyczącego opłat za czynności radców prawnych/adwokatów, a są to kwoty od 720 zł (najczęściej) do 4320 zł (bardzo rzadko). Ewentualnie, gdy w pozwie zażądasz alimentów od drugiej strony i sąd to zaakceptuje, druga strona zwróci koszty w zależności od wartości zasądzonego roszczenia i może to być nawet 3600 zł. 

Jak uniknąć wysokich kosztów rozwodu?

Omówione powyżej koszty procesu rozwodowego, nawet w jego mało rozbudowanej wersji, uzmysławiają skalę wydatków ponoszoną przez rozwodników. Dowiedz się również jak wygląda podział majątku po rozwodzie! Oczywiście, istnieją sposoby znaczącego ograniczenia tych kosztów i właśnie zamierzamy się nimi z Tobą podzielić!

1. Złożenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych

Pierwszym sposobem jest złożenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. O ile formalnie istnieje taka możliwość dla najbardziej ubogich, to w praktyce sądy niechętnie z niej korzystają. Dodatkowo, nawet gdyby udało się nam zwolnić od kosztów sądowych, to byłoby to zwolnienie z opłaty od pozwu (600 zł) czy z kosztów opinii biegłych (1000 zł). Natomiast w przypadku przegranej, gdy żądamy orzeczenia o winie oraz alimentów, koszty zastępstwa procesowego drugiej strony i tak będziemy musieli ponieść. Podsumowując, zwolnienie od kosztów jest trudne do uzyskania (sytuacja powoda musi być drastyczna finansowo) i daje relatywnie niewielką ulgę od kosztów.

2. Skorzystanie z pełnomocnika z urzędu

Drugim sposobem, z jakiego możemy skorzystać starając się zmniejszyć koszty rozwodu, jest zdecydowanie się na pełnomocnika z urzędu. Ta instytucja, przeciwnie do poprzedniej, jest pożądana przez sądy, bowiem proces o rozwód jest trudny nie tylko z uwagi na enigmatyczne prawo, ale również pod względem emocjonalnym. Dlatego też, dla dobra stron, sądy chętnie przyznają im pełnomocnika z urzędu. Oczywiście, należy spełnić wówczas ustawowe przesłanki, tj. zawiłość sprawy, nieporadność strony, brak możliwości poniesienia kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku koniecznego dla utrzymania siebie oraz rodziny. Pełnomocnik z urzędu zapewni ochronę prawną, a tym samym unikniemy kosztów zatrudnienia prawnika na wolnym rynku. Wniosek o przydzielenie prawnika z urzędu można wnieść już przed złożeniem pozwu, wówczas wskazujemy, że potrzebujemy prawnika do sporządzenia pozwu z uwagi na zawiły charakter sprawy i brak wiedzy prawniczej oraz – oczywiście – mając na względzie trudną sytuację finansową. Należy jednak pamiętać, że gdy przegramy sprawę (np. sąd orzeknie naszą winę), istnieje ryzyko konieczności zapłaty za prawnika z urzędu, chyba że sąd z uwagi na naszą sytuację finansową umorzy w części lub w całości ten koszt.

3. Mediacja

Trzecim i najlepszym sposobem ograniczenia wydatków rozwodowych jest skorzystanie z dobrodziejstw mediacji. Mediacja polega na porozumieniu się małżonków co do wszystkich kwestii spornych tj. alimentów, kontaktów z dziećmi, podziału majątku itd. I tak mediacja, oprócz pozytywnych skutków zdrowotnych i czasowych (przyspieszenie postępowania o rozwód, mniejszy stres), daje możliwości także finansowe. 

Gdy składamy pozew wraz z ugodą mediacyjną i na jej podstawie dojdzie do rozstrzygnięcia o rozwodzie, to sąd zwraca połowę opłaty od pozwu. Zatem opłatę od pozwu wnosimy tylko “na chwilę”, ponieważ zostanie ona nam oddana w połowie. 

Ponadto, gdy mamy zawartą ugodę mediacyjną, unikamy kosztów powołania biegłych, świadków i kuratora, nie mamy potrzeby korzystania z usług prawników, nie musimy ponosić kosztów dojazdów do sądu. Rozwód będzie kosztował tyle, ile wyniesie wynagrodzenie mediatora. 
Z mediacji można także skorzystać w toku postępowania o rozwód i – jeśli zakończy się ona pomyślnie – sąd zwróci 75% uiszczonej opłaty sądowej.

Jak wynika z powyższych, szacunkowych obliczeń, rozwód może być bardzo kosztownym procesem. Poszczególne etapy rozwiązywania spraw w trakcie przewodu sądowego zawsze wiążą się z kolejnymi opłatami oraz wynagrodzeniem zaangażowanych w niego osób. Rozwiązaniem na wszystkie negatywne aspekty procesu sądowego jest porozumienie mediacyjne. Nawet relatywnie kosztowna mediacja będzie kilkukrotnie tańsza od swojego sądowego “odpowiednika”. 

Zachęcamy do bezpłatnej konsultacji, w czasie której wyjaśnimy przebieg mediacji i zarysujemy możliwe korzyści finansowe względem tradycyjnego procesu!

Sprawdź ile będzie
kosztować Twój rozwód

• mamy 98% skuteczności
• pomogliśmy już ponad 400 osobom
• zapewniamy wsparcie od A do Z
• minimalizujemy koszty rozwodu

Wypełnij krótką ankietę