Sprawa o podział majątku z początku może wydawać się bardzo przerażająca. Dlatego warto się do niej odpowiednio przygotować. W tym artykule znajdziesz ważne informacje, które mogą przybliżyć Cię do wygranej podziału majątku wspólnego.
Majątkowa umowa małżeńska
W pierwszej kolejności musisz wiedzieć, że najlepszym rozwiązaniem przed uniknięciem problemów związanych z podziałem majątku jest ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami.
Możesz to zrobić w momencie zawarciem związku małżeńskiego, ale także w trakcie całego okresu jego trwania. Co więcej, w określonych okolicznościach możliwe jest zniesienie wspólności majątkowej z datą wsteczną. Aby to zrobić, należy udać się do sądu i udowodnić, że nastąpiły ważne przesłanki np. osobne zamieszkiwanie.
Jak Sąd ustala podział majątku?
Zasadą, którą kieruje się Sąd podczas orzekania o podziale majątku między stronami jest ta zawarta w art. 43 § 1 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Wskazuje ona, iż udział małżonków w majątku wspólnym jest równy.
Wspólność małżeńska rozpoczyna się z chwilą zawarcia małżeństwa z mocy prawa. Może zostać ograniczona na skutek umowy majątkowej małżeńskiej tj. intercyzy. Na sam podział majątku możecie zdecydować się zarówno przed rozwodem, w trakcie, jak i po rozwodzie.
Wyjątki od zasady równego podziału majątku
Istnieją jednak okoliczności, które uprawniają Sąd do przyznania nierównego podziału majątku wspólnego między stronami. Możliwe jest to na skutek udowodnienia, że udział jednego z małżonków jest większy niż udział drugiego z nich.
Zgodnie z art. 43 § 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego:
„Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z takim żądaniem tylko w wypadku, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji.”
Powyższe oznacza, że aby Sąd uznał nierówny podział majątku muszą nastąpić trzy przesłanki jednocześnie:
1. żądanie małżonka o ustalenie nierównych udziałów – wniesione na piśmie procesowym.
2. różny stopień przyczynienia się do powstania majątku – są to takie działania jak zarobkowanie, sposób gospodarowania zarobkami, nakład osobistej pracy przy wychowywaniu dzieci, nakład pracy we wspólnym gospodarstwie domowym, wkład w pomnażanie majątku. Różnica musi być istotnie widoczna, aby została uznana przez Sąd.
3. Ważne powody – w rozprawie o podział majątku za ważne powody uznaje się sytuacje, w których na skutek równego podziału majątku naruszone zostaną zasady współżycia społecznego. Przykładem dla takich okoliczności może być np. utrata części majątku z powodu uzależnienia jednego z małżonków.
Co przygotować przed rozprawą o podział majątku?
Ustalenie składu majątku
Przed rozprawą warto ustalić skład majątku wspólnego. Jego powstanie co do zasady następuje z dniem zawarcia małżeństwa. Wszelkie przedmioty oraz prawa nabyte przez któregokolwiek z małżonków wchodzą w skład wspólnego majątku.
Elementami wspólnego majątku są również wynagrodzenia za pracę, czy inne dochody z działalności zarobkowej każdego z małżonków. Ponadto są to przedmioty osobiste jak komputer, biżuteria, czy rower. Wszelkie te przedmioty będą więc ulegały podziałowi na skutek postępowania.
Należy pamiętać, że poza majątkiem wspólnym, każdy z Was posiada również majątek osobisty. Są to wszelkie przedmioty oraz prawa, które nabyliście przed dniem zawarcia związku małżeńskiego. Dodatkowo każdy spadek, będzie również przysługiwał jedynie spadkobiercy.
Ustalenie przysługujących roszczeń
Przed rozprawą o podział majątku warto ustalić jakie roszczenia przysługują Ci w sprawie o podział majątku. Dlatego przeanalizuj cały proces powstania majątku wspólnego, a także określenia kto w jakim stopniu miał w tym swój udział. Zastanów się nie tylko nad wspólnym majątkiem, ale także majątkiem osobistym małżonków.
Jakie roszczenia możesz wziąć pod uwagę przy ustalaniu podziału majątku?
- ustalenie prawa własności,
- rozliczenie wydatków, nakładów i innych świadczeń z majątku wspólnego na korzyść majątku osobistego lub odwrotnie,
- spłaty wspólnych długów,
- nakładów poczynionych z majątków osobistych na rzecz majątku wspólnego,
- dochodów oraz pożytków uzyskanych z majątku wspólnego małżonków,
- podziału rzeczy, które należą do majątku wspólnego.
Zbierz materiał dowodowy
Twoje wyjaśnienia mogą okazać się niewystarczające dla sądu. Dlatego przygotuj wszelkie dowody potwierdzające Twój udział w majątku wspólnym. Pamiętaj, że możesz żądać zarówno części majątku, przyznania konkretnych składników majątku, czy uzyskania spłaty finansowej albo określenia podziału majątku w dany sposób.
Za przyczynienie się do powstania majątku można uznać także środki otrzymane na skutek darowizn, spadków, czy nawet wygranej w grze. Możesz wskazać również na dowody, które potwierdzą, że Twój małżonek przyczynił się znacznie do straty majątku wspólnego.
W trakcie postępowania możesz powołać świadków, czy ubiegać się o wykorzystanie opinii biegłego sądowego.
Ugodowy podział majątku
Jeżeli jednak wiesz, że wraz z małżonkiem potraficie wspólnie podzielić majątek, to wybierz rozwiązanie ugodowe. Oszczędzi to z pewnością sporo czasu, pieniędzy i stresu. W przypadku posiadanych nieruchomości konieczne będzie zawarcie ugody w formie aktu notarialnego.
Wystarczy złożyć wniosek o zawezwanie drugiej strony do zawarcia ugody w sprawie podziału majątku wspólnego. Należy w nim zawrzeć informacje o majątku tj. jego skład, wartość oraz propozycję podziału.
Po doręczeniu pisma drugiej stronie wyznaczane jest posiedzenie sądowe na którym strony mogą zawrzeć ugodę zgodną z umową o podział majątku.
