Chcę rozwodu. Jak napisać pozew?
Zacznijmy od wymogów formalnych – czyli wymagań, jakie musi spełniać nasze pismo, by zostało uznane za pozew i aby sąd nadał mu bieg – czyli rozpatrzył nasze żądania. W pierwszej kolejności musimy prawidłowo oznaczyć sąd, do którego kierujemy nasz pozew. Sprawy rozwodowe rozpatrywane są przez sądy okręgowe.
Ale do którego sądu okręgowego mam skierować pozew? Musisz wskazać sąd okręgowy, który swoim okręgiem obejmuje miasto, w którym ostatnio mieszkaliście jako małżeństwo. Jeżeli nie jesteś pewien, który oznaczyć w pozwie – sprawdź właściwość miejscową za pomocą wyszukiwarki na stronie https://wi.lex.pl/govsearch/ poprzez wpisanie w nią miasta i ulicy waszego ostatniego miejsca wspólnego zamieszkania.
Co trzeba zawrzeć w pozwie?
Po właściwym wskazaniu sądu należy oznaczyć strony, czyli powoda i pozwanego. Powód, czyli osoba, która sporządza pozew musi podać swoje imiona i nazwisko oraz adres do korespondencji. Nie musi być to adres zameldowania – musisz po prostu wskazać ten adres, pod którym najczęściej przebywasz i pod którym najłatwiej będzie ci odebrać sądową korespondencję.
Dodatkowo wskaż swój PESEL. Identyczne dane musisz wskazać oznaczając stronę pozwaną, czyli małżonka, z którym chcesz się rozwieść. Pod oznaczeniem stron, na środku pisma wskazujemy jego rodzaj, czyli Pozew o rozwód.
Czy chcemy orzekać o winie partnera?
Jest to najistotniejsza część pozwu. Od dokładnego oznaczenia naszych żądań zależeć bowiem będzie rozstrzygnięcie sądu. W pierwszej kolejności musimy wskazać, że żądamy orzeczenia przez sąd związku małżeńskiego.
Aby doprecyzować, o jaki związek małżeński chodzi – wskazujemy datę oraz miejsce jego zawarcia. Przykładowo: Wnoszę o rozwiązanie przez rozwód małżeństwa zawartego dnia 13 sierpnia 2021 r. w Poznaniu pomiędzy Janem Kot a Anną Kot. Następnie musimy wskazać, czy żądamy orzeczenia o winie.
Orzeczenie o winie ma znaczenie w kontekście np. alimentów na byłego małżonka, czasami także może się przyczynić do podziału majątku lub po prostu zagwarantować nam satysfakcję. Jednocześnie jednak wiąże się z dłuższym postępowaniem sądowym i potrzebą udowodnienia winy byłego małżonka w rozkładzie pożycia małżeńskiego.
Musisz zatem w żądaniu wskazać, czy wnosisz o orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie lub orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy pozwanego. Możliwe jest także wskazanie winy obojga małżonków.
Wymogi formalne pozwu o rozwód
Postępowanie wiąże się z generowaniem kosztów procesu. Możemy zatem zażądać ich zwrotu od pozwanego wnosząc o zwrot kosztów postępowania w całości. Gdy wnosimy o rozwód bez orzekania o winie – zazwyczaj każda ze stron ponosi koszty postępowania po połowie.
Kodeks postępowania cywilnego wymaga także, by w pozwie wskazać, czy strony podjęły mediację lub inne alternatywne sposoby polubownego rozwiązania sporu. Musimy zatem wskazać, czy podjęliśmy ugodowe rozmowy w tej kwestii.
Jak przekonać sąd do orzeczenia rozwodu zgodnie z naszymi żądaniami?
Zgodnie z ustawowymi wymogami, sąd orzeka o rozwodzie w przypadku zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego. W orzecznictwie wskazuje, że rozkład ten musi dotyczyć więzi gospodarczej, fizycznej i duchowej.
Najprościej zatem będzie wskazać sądowi, że w kwestii więzi gospodarczej – nie prowadzicie już wspólnego budżetu, nie macie wspólnych wydatków, każdy sam kupuje sobie kosmetyki, wyżywienie, odzież. Oczywiście może się zdarzyć, że macie wspólnie zaciągnięte kredyty lub jesteście zobowiązani do uiszczania opłat za wspólne mieszkanie – jednak w tych kwestiach, w których można się od siebie „odciąć” zaczęliście prowadzić osobne budżety.
Następną przesłanką jest ustanie więzi fizycznej – musisz zatem wskazać, że oddaliliście się od siebie, nie współżyjecie i nie okazujecie sobie żadnego zainteresowania.
Na koniec kwestia uczuć, czyli ustanie więzi duchowej. Tu możemy wskazać, że między małżonkami ustało wspólne zaufanie, respektowanie potrzeb. Nastąpił także brak szczerości i lojalności – uczucie wygasło. Orzeczenie rozwodu możliwe jest tylko wtedy, gdy rozkład pożycia jest trwały i zupełny, a zatem gdy nie ma już żadnych perspektyw na dojście do porozumienia.
A co z dowodami?
Oczywiście sąd nie orzeknie rozwodu, tylko i wyłącznie na podstawie naszych twierdzeń – chybachyba że oboje małżonkowie są zgodni co do rozwodu i twierdzeń zawartych w pozwie. Zazwyczaj jednak sąd wymagać będzie od nas udowodnienia naszych twierdzeń.
Po pierwsze – aby wykazać, że w ogóle jesteśmy małżeństwem – do pozwu załączyć musimy akt małżeństwa. Jeżeli zamieszkaliśmy osobno – możemy wskazać umowę najmu nowego mieszkania. Trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego mogą także potwierdzić rodzina i znajomi – możemy zawnioskować o ich przesłuchanie przez sąd.
Jeżeli małżonek dopuścił się zdrady – możemy także zawnioskować o dopuszczenie i przeprowadzenie przez sąd dowodów na tę okoliczność takich jak wspólne zdjęcia z nowym partnerem z portali społecznościowych itp.
Należy pamiętać jednak, że dowodem w postępowaniu może być tylko taki materiał, który został zdobyty w sposób legalny. Przykładowo: nagrywanie małżonka bez jego wiedzy jest co do zasady niedopuszczalne.
Chcę żądać alimentów po rozwodzie. Co muszę wskazać w pozwie?
Alimentów może żądać ten małżonek, który nie jest wyłącznie winny rozkładu pożycia. Zatem jeżeli wnosisz o orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie lub o rozwiązanie małżeństwa z wyłącznej winy twojego małżonka – możesz jednocześnie wnosić o alimenty na swoją rzecz.
Sąd nie ma obowiązku orzekania o alimentach. Przesłanką do zasądzenia ich na twoją rzecz będzie brak zdolności do zaspokojenia swoich potrzeb finansowych wskutek rozwodu. Musisz jednak wówczas wykazać odpowiednimi dowodami, że rozwód spowoduje znaczne obniżenie twojej stopy życiowej i brak środków do utrzymania.
A co z opieką nad dziećmi?
Jeśli macie wspólne niepełnoletnie dzieci, sąd także ma obowiązek orzec o opiece nad nimi. W pozwie musisz zatem wskazać, ile macie dzieci, załączyć do pozwu ich akty urodzenia i wskazać, jak ma kształtować się władza rodzicielska, opieka nad nimi oraz w jakiej wysokości każdy z małżonków ma łożyć na dzieci.
Mamy wspólny majątek. Czy w pozwie muszę wnosić o jego podział?
Przyjmuje się, że w pozwie o rozwód wnosi się o podział majątku małżonków tylko wówczas, gdy ich żądanie jest zgodne. Jeżeli wspólnie i zgodnie zadecydowaliście, jak dzielicie wasz wspólny majątek to wskaż żądanie podziału majątku w pozwie, jednocześnie określając wszystkie składniki majątku i propozycję ich podziału.
Jeżeli żądania nie są zgodne, lepiej pierw wnieść jedynie o orzeczenie rozwodu, a następnie w oddzielnym postępowaniu – już jako byli małżonkowie – podzielić wasz wspólny majątek.
Czy sąd może nie zgodzić się na orzeczenie rozwodu?
Istnieją sytuacje, w których sąd może nie zgodzić się na udzielenie rozwodu. Są to tak zwane przesłanki negatywne i zgodnie z ustawą – przesłanką negatywną do orzeczenia rozwodu jest dobro dzieci oraz zasady współżycia społecznego.
Musisz zatem w pozwie uzasadnić, że wskutek rozwodu nie ucierpi dobro waszych małoletnich dzieci, a także nic nie stoi na przeszkodzie do orzeczenia rozwodu. Przykładowo sąd może nie wyrazić zgody na orzeczenie rozwodu, gdy okaże się, że twój małżonek jest ciężko chory. Wówczas orzeczenie rozwodu będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego – wymagają one bowiem tego, by opiekować się chorym małżonkiem.
Czy złożenie pozwu o rozwód podlega opłacie?
Tak – składając pozew o rozwód, musisz uiścić opłatę w wysokości 600 zł. Jeżeli nie stać cię na uiszczenie takiej opłaty – możesz zawnioskować w pozwie o zwolnienie od kosztów i załączyć do pozwu swoje oświadczenie majątkowe. Formularz oświadczenia majątkowego dostępny jest do pobrania na stronach internetowych sądów lub w ich budynkach.