Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami rozwód został umieszczony na drugim miejscu na skali najbardziej stresujących wydarzeń w życiu. Według tej koncepcji jest to silne przeżycie dla każdego człowieka.
Idąc tym tropem myślenia, warto zastanowić się co zrobić, aby uchronić dzieci oraz siebie przed skutkami i zminimalizować poziom odczuwalnego stresu w trakcie rozwodu. Rozwód jest sytuacją, która zawsze wpływa na dzieci. Możemy zadać sobie pytanie jakie są jego negatywne następstwa.
Dzieci, które często nie mają wpływu na decyzje rodziców i muszą radzić sobie z konsekwencjami ich wyborów. Wiek dziecka w momencie rozwodu może mieć istotne znaczenie dla jego doświadczeń emocjonalnych i jego rozwoju.
Czy wiek lub płeć dziecka ma wpływ na orzeczenie rozwodu?
Zasadniczo, im młodsze dziecko, tym trudniej mu zrozumieć, co się dzieje w sytuacji rozwodowej. Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym nie są w stanie pojąć pełnego zakresu zmian, jakie wiążą się z rozwodem. Dotyczy to takich kwestii jak zmiany w stylu życia, mieszkaniu czy finansach rodziny. Dlatego dzieci mogą czuć się zagubione, a ich strach przed nieznanym może się pogłębiać.
W przypadku małoletnich w wieku przedszkolnym mogą one odczuwać poczucie niepewności i niepokoju, gdy rodzice przestają mieszkać razem. Mogą także doświadczać poczucia opuszczenia i zniechęcenia, zwłaszcza jeśli nie mają bezpośredniego kontaktu z jednym z rodziców przez dłuższy czas.
Dzieci w wieku szkolnym, które już mają większe doświadczenie życiowe, mogą lepiej zrozumieć przyczyny rozwodu i jego skutki, ale mogą także czuć się winne i odpowiedzialne za sytuację. Dla nich rozwód może oznaczać trudności w dostosowaniu się do nowej sytuacji, takiej jak zmiana szkoły, zmiana domu i utrata kontaktu z przyjaciółmi. Mogą odczuwać złość, frustrację, zniechęcenie, a także lęk przed przyszłością i utratą bezpieczeństwa.
Starsze dzieci i młodzież z kolei mogą mieć trudności w akceptacji rozwodu i mogą czuć się wykluczone z rodzinnego środowiska, co może wpłynąć na ich samopoczucie i relacje z rówieśnikami.
Obecnie perspektywa rozwodu w krajach europejskich dotyka ponad 30% dzieci przed ukończeniem 15 roku życia. Można powiedzieć, że jest to cywilizacyjne wyzwanie. Znacząca ilość dzieci, przynajmniej przez krótki czas, będzie doświadczać i odczuwać rozwód jako negatywne doświadczenie w ich życiu.
Co ciekawe według badań, skutki rozwodu mają związek z płcią dziecka. Okazuje się, że dziewczynki, lepiej i szybciej radzą sobie z tą perspektywą. Chłopcy silniej są narażeni na konsekwencje rozwodu, częściej manifestują kłopoty z zachowaniem.
O czym muszę pamiętać w przypadku rozwodu z dzieckiem?
W każdym przypadku rozwodu ważne jest, aby rodzice byli gotowi na rozmowę z dziećmi i byli w stanie odpowiedzieć na wszystkie ich pytania. Dzieci potrzebują poczucia bezpieczeństwa i stabilności, dlatego istotne jest, aby zachęcać je do wyrażania swoich emocji i potrzeb. Otwartość i szczerość w rozmowach z dziećmi mogą pomóc im zrozumieć, co się dzieje i jak będzie wyglądać ich życie po rozwodzie.
Warto, abyście wspólnie z małżonkiem wyjaśnili, co się dzieje i jakie będą konsekwencje rozwodu. Dzieci powinny być traktowane jak pełnoprawni uczestnicy sytuacji i mieć możliwość wyrażenia swoich emocji i obaw. Rodzice powinni też zrozumieć, że różnią się od siebie pod względem reakcji na rozwód i potrzebują indywidualnego podejścia.
Ważne też jest, aby rodzice zachowali ciągłość w relacjach z dziećmi i utrzymali regularny kontakt. Małoletni potrzebują wsparcia i akceptacji ze strony rodziców, a także poczucia, że nadal są ważnymi i kochanymi członkami rodziny. Rodzice powinni także unikać wykorzystywania dzieci do manipulacji i konfliktów między sobą.
Dodatkowo opiekunowie powinni zwrócić uwagę na potrzeby swoich podopiecznych i pomóc im w dostosowaniu się do nowej sytuacji. Mogą to być proste rzeczy, takie jak utrzymywanie stałych rutyn, zapewnienie wsparcia emocjonalnego i szukanie pomocy, gdy jest to potrzebne. W przypadku dzieci w wieku szkolnym rodzice powinni pomóc im w utrzymaniu kontaktu z przyjaciółmi i w dostosowaniu się do nowego otoczenia szkolnego.
Warto pamiętać, że wspierająca, kochająca i otwarta postawa rodziców może pomóc dzieciom w radzeniu sobie z trudnościami i zminimalizować negatywne skutki rozwodu.
Dodatkowo ustalenie opieki i alimentów to jedna z najważniejszych kwestii, które muszą zostać uregulowane w przypadku rozwodu, kiedy macie małoletnie dziecko. Warto wiedzieć, że zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce zawsze przyjmuje się zasadę gwarancji dobra dziecka, co oznacza, że decyzje podejmowane są w oparciu o jego najlepsze interesy. W przypadku, gdy małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia, konieczne może być skorzystanie z pomocy prawnika lub mediatora.
Jak powiedzieć dziecku o rozwodzie?
Zarezerwuj sobie na rozmowę dużo czasu najlepiej, jeśli wspólnie z partnerem poinformujecie o tym dziecko. Ważne by podopieczny, nie poczuł, że może stracić jednego z rodziców. Dlatego odpowiednio wcześniej musicie ustalić wszelkie szczegóły. Dziecko musi w takiej sytuacji czuć pewność i brak poczucia utraty gruntu pod nogami.
Skup się na dziecku i nie oczekuj od niego, że zrozumie Twoją decyzje. Ono też potrzebuje czasu oraz przestrzeni na przemyślenie przekazanej informacji, oraz okazanie w związku z nią emocji. Warto poinformować je o tym jak najszybciej, ale dopiero po podjęciu ostatecznej decyzji. Skup się na tym, aby podczas rozmowy być opanowanym. Dziecko odczytuje głównie Twoje emocje, więc mów w sposób prosty i nie okłamuj go.
Jaki rozwód będzie najlepszy, kiedy mamy małoletnie dziecko?
Jeżeli już podjąłeś decyzję o rozwodzie to pamiętaj, aby wybrać najlepszą drogę, która w jak najmniejszym stopniu wpłynie na zdrowie psychiczne i komfort dziecka. Masz parę możliwości. Możesz zdecydować się na rozwód bez orzeczenia o winie lub z jej orzeczeniem.
Rozwód z orzeczeniem o winie może być bardziej traumatycznym przeżyciem, chociażby ze względu na fakt szeregu kłótni między rodzicami oraz mnogości spraw sądowych. Dodatkowo podczas takiego wyboru strony mogą coraz bardziej się od siebie oddalać, a podjęcie wspólnego działania dotyczącego dziecka może być jeszcze trudniejsze.
Pamiętaj jednak, że nawet jeśli sąd wyda orzeczenie o winie jednej ze stron to nie wynik postępowania nie wpłynie na ustalenie jego opieki, czy kontaktów nad dzieckiem. Jeżeli jednak wina za rozkład pożycia małżeńskiego wynikała ze szczególnych okoliczności wpływających również na dobro dziecka, to warto je wskazać w postępowaniu o ustalenie opieki. Okoliczności, które sąd z pewnością weźmie pod uwagę to m.in. nałogi, czy stosowanie przemocy psychicznej i fizycznej.
Trzeba jednoznacznie przyznać, że najlepszym rozwiązaniem będzie rozwód bez orzekania o winie którejkolwiek ze stron. Pomoże na uniknięcie zaostrzenia stosunków między rodzicami, co w dłuższej perspektywie może okazać się szczególnie ważne w przypadku ustalania opieki nad dzieckiem.
Możesz skorzystać także z mediacji, która pozwoli na oszczędzenie czasu, pieniędzy oraz negatywnych emocji, szczególnie w przypadku rozwodu z małoletnim dzieckiem. Porozumienie będzie więc korzystne dla każdej ze stron.
